Vênus e a Erótica de Parmênides

Autores

DOI:

https://doi.org/10.47661/afcl.v14i28.43483

Palavras-chave:

Parmênides, Pré-socráticos, Cosmologia, Erótica, Afrodite, Vênus

Resumo

O século XXI começa com muitas viradas interpretativas com relação aos pensadores pré-socráticos, entre os quais Parmênides de Eleia. Investigo como os conteúdos cosmológicos contidos nos fragmentos do Poema podem ser integrados ao programa parmenídeo de conhecimento da verdade pelo pensamento. Neste caminho vislumbram-se descobertas científicas relativas à Lua, a Vênus e outras. Proponho ainda que uma antiga forma de integrar o conhecimento de conteúdos astronômicos ao conhecimento de conteúdos relativos à geração e ao sexo, que compõem os assuntos físicos do Poema, dá-se na forma de uma interpretação erótica do mundo, regido por Eros e por Afrodite.

Biografia do Autor

Fernando José De Santoro Moreira, Universidade Federal do Rio de Janeiro

Doutor em Filosofia pela Universidade Federal do Rio de Janeiro em 1998. Realizou um pós-doutorado em Filosofia na Universidade de Paris IV Sorbonne em 2000 e um estágio sênior na École Normale Supérieure e na Universidade de Paris IV em 2010-11. Foi professor visitante na École Normale Supérieure de Paris nos anos acadêmicos de 2010/11 e 2013. Secretário Geral da Sociedade Brasileira de Estudos Clássicos no biênio 2010/11. Coordenador do Programa de Pós-Graduação em Filosofia da Universidade Federal do Rio de Janeiro de 2012 a 2015. Diretor de Programa no Collège International de Philosophie (Paris) de 2013 a 2019.Professor Visitande na Oxford Brookes University de 2019 a 2020. Atualmente é Professor Associado da Universidade Federal do Rio de Janeiro, Diretor do Laboratório OUSIA de Estudos em Filosofia Clássica e Editor Chefe do periódico Anais de Filosofia Clássica on-line. Publicou 39 artigos em periódicos especializados. Possui 43 capítulos de livros e 6 livros publicados e organizou 5 livros. Orientou 19 dissertações de mestrado e 15 teses de doutorado, supervisionou 3 pós-doutorados, além de ter orientado 24 trabalhos de iniciação científica e 29 trabalhos de conclusão de curso nas áreas de Filosofia e Letras. Atualmente coordena 3 projetos de pesquisa, lidera o Grupo de Pesquisa do Laboratório OUSIA de Estudos em Filosofia Clássica e integra o GdRI do CNRS "Philosopher en Langues. Comparatisme et traduction", o Labex do CNRS "Transfers" e o projeto Capes/Print "Dicionário dos Intraduzíveis". Atua na área de Filosofia, com ênfase em Filosofia Antiga e Estética. Em suas atividades profissionais interagiu com mais de 200 colaboradores em coautorias de trabalhos científicos. Em seu currículo Lattes os termos mais frequentes na contextualização da produção científica e artístico-cultural são: Aristóteles, filosofia antiga, filosofia, linguagem, Platão, poética, ontologia, pré-socráticos e Parmênides.

Referências

Bernabé, A. (ed.), Poetae epici Graeci. Testimonia et fragmenta, Pars II: Orphicorum et Orphicis similium testimonia et fragmenta. Fasc. 1 (München-Leipzig 2004).

Betegh, G. “Fire Heat and Motive Force in Early Greek Philosophy and Medicine”, in H. Bartos and C.G. King (eds.), Heat, Pneuma, And Soul In Ancient Philosophy And Science. (Cambridge: CUP 2019) 33-60.

Burkert, W. “Das Prooimion des Parmênides u. die Katabasis des Pythagoras”, Phronesis, 14, (1969) 1-30.

Calenda, G., Un Universo Aperto: La cosmologia di Parmenide e la struttura della Terra. (Bologna: Diogene 2017).

Casertano, G., Parmenide il metodo la scienza l’esperienza. (Napoli: Loffredo 1989).

Casertano, G., Il piacere, l’amore e la morte nelle doutrine dei presocratici. (Napoli: Loffredo 1983).

Casertano, G., Venticinque studi sui preplatonici. (Pistoia: Petite Plaisance 2019).

Cassin, B., “Le chant des Sirènes dans le Poème de Parménide”, in Aubenque, P. Études sur Parménide. (Paris: Vrin, vol. 2 1987) 163-169.

Cassin, B., Sur la nature ou sur l’étant. (Paris: Seuil 1998).

Cerri, G., Parmenide di Elea, Poema sulla natura. (Milano 1999).

Cherubin, R. “Sex, Gender, and Class in the Poem of Parmenides: Difference without Dualism?” American Journal of Philology, Vol. 140, N. 1 (Whole Number 557), Spring 2019, pp. 29-66.

Clarke, M. "Thrice-Ploughed Woe (Sophocles, Antigone 859)." The Classical Quarterly 51, no. 2 (2001): 368-73. Accessed June 16, 2020. www.jstor.org/stable/3556516.

Cordero, N.-L., Le deux chemins de Parménide, édition critique, traduction, études et bibliographie. (Paris-Bruxelles: Ed. Ousia 1984, 21997).

Cordero, N.-L., “Tertium non datur”, Anais de Filosofia Clássica 1 (2007) 1-13.

Cordero, N.-L. “Una consecuencia inesperada de la reconstrucción actual del Poema de Parménides”, Hypnos 27 (2011) 222-229.

Cordero, N.-L. “L'elegkhos du fr. 7.5 fait allusion a la cosmologie de Parménide (qui n'est pas la doxa)”, RPhA 35 (2017).

Cordero, N.-L., Parmenidea: Venti scritti sull’Eleate e i suoi “eredi”. Ed. Pulpito M. (Baden-Baden: Academia 2019).

Cornelli, G., “A descida de Parmênides: anotações geofilosóficas às margens do prólogo”, Anais de Filosofia Clássica 2 (2007) 46-58.

Couloubaritsis, L., Mythe et philosophie chez Parménide. (Bruxelles: Ousia 1986, 21990, 32008).

Curd, P., The Legacy of Parmenides. (Las Vegas: Parmenides Publishing 2004).

Cursaru, G. “Le Proème de Parménide : anabase et/ou catabase ?” Cahiers des études anciennes 53 (2016).

Diels, H. & Kranz, W., Die Fragmente der Vorsokratiker. (Zürich: Weimannsche 61951)

Dorandi, T., Diogenes Laertius Lives of Eminent Philosophers (Cambridge: CUP 2013).

Ferrari, F., “Afrodite timoniera del cosmo nel racconto di Parmenide, (ms.), in Tradizioni mitiche locali”, in: https://www.academia.edu/7957085/ (2012)

Fränkel, H., Dichtung und Philosophie des frühen Griechentums. (München: Beck 1962, 21993).

Frère, J., “Parménide et l’ordre du monde: fr.VIII, 50-61” in: Aubenque, P. Études sur Parménide. (Paris: Vrin 1987) p. 192-212.

Frère, J., Parménide ou le souci du vrai: ontologie, théologie, cosmologie. (Paris, 2012)

Journée, G., “Lumière et Nuit, Féminin et Masculin chez Parménide d’Elée : quelques remarques”, Phronesis, 57 (2012) 289-318.

Journée, G., “Les Avatars d’une Démone: à Propos de Parménide Fr. 28b13”, Elenchos, Anno 35 - Fasc. 1 (2014).

Laks, A. & Most, G. Les débuts de la philosophie. (Paris 2016).

Mansfeld, J., “Parmenides from Right to Left”, Études Platoniciennes, Vol.12 (2016). DOI: 10.4000/etudesplatoniciennes.699

Marques, M.P., O caminho poético de Parmênides. (São Paulo: Loyola 1990).

Mourelatos, A.P.D., The route of Parmenides. (New Haven and London: Yale University, 2008).

Mourelatos, A.P.D. “ “The Light of Day by Night” nukti phaos, Said of the Moon in Parmenides B14”, in R. Patterson, V. Karasmanis, A. Hermann (eds.), Presocratics and Plato: A Festschrift at Delphi in Honor of Charles Kahn (Las Vegas 2012) 25-58.

Naddaf, G. The Greek Concept of Nature, (Albany 2005).

Popper, K. El Mundo de Parménides: ensayos sobre la ilustración presocrática (Barcelona, Buenos Aires: Paidós 1999) [trad. de The World of Parmenides: Essays on the Presocratic Enlightment 1998)]

Pulpito M. and Spangenberg P. (eds.). ὁδοὶ νοῆσαι, Ways to Think. Essays in Honour of Néstor-Luis Cordero. (Bologna 2018).

Ramnoux, C., Études Présocratiques. (Paris: Klincksieck 1970).

Ramnoux, C., Parménide et ses successeurs imédiats. (Monaco 1979).

Reale, G., Parmenide: Poema Sulla Natura (Milano 2003)

Rossetti, L., “La polumathia di Parmenide”, Chora 13 (2015) 193-216.

Rossetti, L., “Pseudophaēs e pseudophanēs. La luna secondo Parmenide”, in A. Setaioli (ed.), Apis Matina. Studi in onore di Carlo Santini (Trieste 2016) 613-626.

Rossetti, L., “Parmenide ‘astronomo’ e ‘biologo’” (ms.), Philosophical Inquiry (2016).

Rossetti, L., Un altro Parmenide. (Bologna: Diogene Multimedia 2017).

Ruggiu, L., “Saggio Introduttivo e Commentario” in: Reale, G., Parmenide: Poema Sulla Natura (Milano 2003)

Santoro, F.; Cairus, H.; Ribeiro, T. (eds.) Acerca do Poema de Parmênides. (Rio de Janeiro: Azougue 2009)

Santoro, F., “O Nome dos Deuses”, Anais de Filosofia Clássica 1, (2007) p.76 - 83.

Santoro, F., Filósofos Épicos I : Parmênides e Xenófanes, fragmentos. (Rio de Janeiro: Hexis 2011a).

Santoro, F., “Il tribunale di Parmenide” in: Ontologia scienza mito. Per una nuova lettura di Parmenide. p. 50-63 (Milano 2011b)

Santoro, F., “Da experiência à ciência, O céu de Parmênides” in: Palumbo, L. (ed.), La filosofia come esercizio del render ragione (Napoli 2011c).

Santoro, F., “A Lua, Vênus e as Estrelas de Parmênides” in: Pulpito M. and Spangenberg P. (eds.), ὁδοὶ νοῆσαι, Ways to Think. Essays in Honour of Néstor-Luis Cordero, (Bologna 2018).

West, M. (2008) “A Vagina in Search of an Author”, Classical Quarterly 58, 370-375.

Downloads

Publicado

2020-12-16