Galicia, Portugal, Brasil

Unha lanza pola dialectoloxía

Resumo

Móstrase o valor dos datos lingüísticos, coa súa variación no espazo e no tempo, e a importancia do labor dos lingüistas para desvelar a información esencial que conteñen a forma e significado das palabras, non só para a historia da lingua senón para a historia da cultura e das conexións establecidas outrora entre pobos e territorios, por veces moi distantes. Aténdese ao vasto mundo do bloque galego-portugués, co foco de atención situado en Europa (Portugal e Galicia) e en América (Brasil), mostrando a necesidade de ter en conta o galego na reconstrución e descrición do relato histórico do bloque lingüístico no seu conxunto. Articúlase en catro estudos de caso: a diversidade semántica actual de dorna alumea as orixes nun pasado remoto, prerromano; a disposición espacial da multiplicidade de formas dialectais de port. murrase gal. murnas, permite conxecturar sobre a orixe etimolóxica e as vías de diversificación formal; contemplar o adxectivo nordestino sarolho nun marco menos local, incluíndo a variación en Galicia e Portugal, permite completar a evolución fonética e semántica e salientar a innovación producida no Brasil; finalmente, changüí ilustra as viaxes transatlánticas, de ida e volta, entre tres continentes, nos que arraigou con significados ben diferentes.