Gregorio de Lobariñas Feijó and his presumed extensive Galician

Authors

DOI:

https://doi.org/10.24206/lh.v11i2.66225

Keywords:

Extensive Galician, Portuguese, Seventeenth Century

Abstract

Gregorio de Lobariñas Feijó (ca. 1577 – ca. 1637) was a cleric who wrote in Galician a History of Galicia that received the prescriptive license for publication in 1626 but never reached the printing press and was finally lost. Recently he was also identified as the author of the manipulated and linguistically modernized copy of the Chronicle of Santa Maria de Iria (15th century) which is deposited in the Vatican Apostolic Library (Barb. Lat. 3578). In this article I explain that there are consistent indications that allow us to affirm that the kingdom of Galicia whose history Lobariñas recounted in the first of these two works was the medieval kingdom prior to Portuguese independence (1139), which included the north of Portugal. I also explain why it can be presumed that Lobariñas thought that the same language, an extensive Galician, was spoken throughout this northwestern Iberian territory.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Ramón Mariño Paz, Universidade de Santiago de Compostela

Catedrático da Área de Filoloxías Galega e Portuguesa da Universidade de Santiago de Compostela e investigador adscrito do Instituto da Lingua Galega. Entre 2011 e 2020 codirixiu Verba (Anuario Galego de Filoloxía). Traballa sobre todo en historia social, fonética, fonoloxía e morfoloxía históricas da lingua galega, así como en edición de textos posmedievais. É autor, entre outras, das seguintes obras: Historia da lingua galega (1998), Eladio Rodríguez a e cultura galega (2001), O idioma galego no limiar da súa renacenza (2003), Historia de la lengua gallega (2008) e Fonética e fonoloxía históricas da lingua galega (2017). Tamén é coautor de Papés d’emprenta condenada (III). Novos textos, reflexións finais (2024), obra escrita en unión con Damián Suárez Vázquez, e de De Rui Vasques a Gregório de Lobariñas Feijó (2024), en colaboración con José António Souto Cabo.  Editou ou coeditou os seguintes volumes: Papés d’emprenta condenada. A escrita galega entre 1797 e 1846 (I) (2008), Papés d’emprenta condenada (II). Lingua galega e comunicación nos inicios da Idade Contemporánea (2012), Lingüística histórica e edición de textos galegos medievais (2015) e A lingua galega no solpor medieval (2016).

References

ÁLVAREZ, Rosario; RODRÍGUEZ MONTEDERRAMO, Xosé Luís. O Diálogo de Alberte e Bieito. Dramaturxia, elites letradas e escrita en galego a fins do século XVI. Boletín da Real Academia Galega, 363, p. 241-305, 2002. Dispoñíbel en: https://publicacionsperiodicas.academia.gal/index.php/BRAG/article/view/231. Acceso en: 19 nov 2024.

ÁLVAREZ, Rosario; RODRÍGUEZ MONTEDERRAMO, Xosé Luís. Escrita epistolar en galego: a correspondencia de Don Diego Sarmiento de Acuña, I Conde de Gondomar (1567-1626). Boletín da Real Academia Galega, 365, p. 253-291, 2004 (I). Dispoñíbel en: https://publicacionsperiodicas.academia.gal/index.php/BRAG/article/view/259/259. Acceso en: 19 nov 2024; Boletín da Real Academia Galega, 366, p. 225-303, 2005 (II). Dispoñibel en: https://publicacionsperiodicas.academia.gal/index.php/BRAG/article/view/270. Acceso en: 19 nov 2024.

ÁLVAREZ, Rosario; XOVE, Xosé. Lingua e variación dialectal na Crónica Xeral Galega. In: KREMER, Dieter (Ed.). Homenaxe a Ramón Lorenzo. Vigo: Galaxia, 1998. vol. 1, p. 29-58.

BARROS, João de. Colecção de manuscritos inéditos agóra dados à estampa. V. Geographia d’Entre Douro e Minho e Tras os Montes. Porto: Tipografia Progresso de Domingos Augusto da Silva, 1919 [1548].

BOUZA, Fernando. Dar Galicia y el gallego a la imprenta. As Galegadas y A História de Galicia de Lobariñas Feijoo, la Verdadera descripción de Ojea y algunas iniciativas historiográficas de la primera mitad del siglo XVII. Obradoiro de Historia Moderna, 18, p. 9-44, 2009. Dispoñíbel en: https://revistas.usc.gal/index.php/ohm/article/view/454. Acceso en: 19 nov 2024.

CANDELAS COLODRÓN, Manuel Ángel. (2007). Los escritos del Arzobispo de Santiago, de Fray Pedro de la Madre de Dios y el papel titulado Justa cosa, justa cosa ha sido elegir por patrona de España y admitir por tal a Santa Teresa, en el Memorial por el Patronato de Santiago de Quevedo. Boletín de la Biblioteca de Menendez Pelayo, 83, p. 111-128, 2007. Dispoñíbel en : https://publicaciones.sociedadmenendezpelayo.es/BBMP/article/view/378. Acceso en: 19 nov 2024.

CARO BAROJA, Julio. Las falsificaciones de la Historia (en relación con la de España). Barcelona: Seix Barral, 1992.

FITA, Fidel; FERNÁNDEZ GUERRA, Aureliano. Recuerdos de un viaje á Santiago de Galicia. Madrid: Lezcano y Compañía, 1880.

INSTITUTO DA LINGUA GALEGA. Atlas lingüístico galego. Vol. 1: Morfoloxía verbal. 2 vols. A Coruña: Fundación Pedro Barrié de la Maza, 1990.

INSTITUTO DA LINGUA GALEGA. Atlas lingüístico galego. Vol. 2: Morfoloxía non verbal. 2 vols. A Coruña: Fundación Pedro Barrié de la Maza, 1995.

INSTITUTO DA LINGUA GALEGA. Atlas lingüístico galego. Vol. 3: Fonética. A Coruña: Fundación Pedro Barrié de la Maza, 1999.

LÓPEZ CARREIRA, Anselmo. Historia de Galicia. 3ª ed. Vigo: Edicións Xerais de Galicia, 2016.

LORENZO, Ramón. Unhas notas sobre o Entremés famoso sobre da pesca do río Miño. In: PÉREZ VAQUERO, Carme (coord.). Miño, o río das letras. [Vigo]: Asociación de Amigos do Couto Mixto - GaleguizarGalicia, 2019. p. 16-31. Dispoñíbel en: https://galeguizargalicia.gal/publicacions/mino-o-rio-das-letras/. Acceso en: 19 nov 2024.

MARIÑO PAZ, Ramón. Edición do Entremés famoso sobre a pesca do río Miño (1671). Ensaio. Revista de teatro de Galicia e do Norte de Portugal, 1, s.p, 1997.

MARIÑO PAZ, Ramón; SOUTO CABO, José António. De Rui Vasques a Gregorio de Lobariñas Feijó. Venturas e desventuras do Libro dos bispos de Yrea e Santiago. Madrid: Sílex, 2024.

NOVAIS, Manuel Pereira de. Colecção de manuscritos inéditos agóra dados à estampa. IV. Anacrísis Historial (II parte). Episcopológio. Porto: Tipografia Progresso de Domingos Augusto da Silva, 1916.

PAZ Y MELIÁ, Antonio. Obras de Juan Rodríguez de la Cámara (ó del Padrón). Madrid: Miguel Ginesta - Sociedad de Bibliófilos Españoles, 1884.

RAMOS RODRÍGUEZ, Perfecto. Os Lobariñas Feixoo. Luz e memoria nos Séculos Escuros. Allariz: Aira, 2023.

SÁNCHEZ TARRÍO, Ana María. Memoria e intencionalidade na transmissão humanística de material epigráfico. A propósito de uma inscrição da Gallaecia na Geographia do Dr. João de Barros (CIL II, 2422). Sylloge epigraphica Barcinonensis, VIII, p. 153-178, 2010. Dispoñíbel en: https://www.raco.cat/index.php/SEBarc/article/view/254766. Acceso en: 19 nov 2024.

SOUTO CABO, José António (Ed.). A história de Don Servando. Estudo e edizón de José António Souto Cabo. Santiago de Compostela: Cabido da S.A.M.I. Catedral - Seminario de Estudos Galegos - Ediciós do Castro, 2007.

SOUTO CABO, José António. Aparescerá porla presente escriptura atá o tempo en que somos. Ainda sobre a Crónica de Santa María de Íria. In: PICHEL, Ricardo (Ed.). “Tenh’eu que mi fez el i mui gran ben”. Estudos sobre cultura escrita medieval dedicados a Harvey L. Sharrer. Madrid: Sílex, 2023. p. 591-644.

VASCONCELLOS, José Leite de. Opúsculos. Vol. II. Dialectologia. Coimbra: Imprensa da Universidade, 1928.

VASCONCELLOS, José Leite de. Opúsculos. Vol. VI. Dialectologia (Parte II). Organizado por Maria Adelaide Valle Cintra. Lisboa: Imprensa Nacional-Casa da Moeda, 1985.

Downloads

Published

2025-09-03